Thắng Và Tự Thắng

[tp_table id=3 /]
Tác Giả: Thích Pháp Trí
vì ông đã bất cần chuyện gì sẽ xảy ra với ông sau đó.

     Galilée đã thắng. Ông xứng đáng là bài học tự chiến thắng mình cho tất cả chúng ta: Đứng trước một thử thách lớn, người tự chiến thắng mình là người biết tin tưởng vào chân lí của mình, tin vào kết quả tốt mà mình sẽ đạt được rồi không lùi bước.
     Có thể nói, trong ngành khoa học có không ít người đã tự chiến thắng mình, nhưng để thắng được như Galilée thì quả thật rất hiếm, nếu chưa muốn nói là ngược lại. Chẳng hạn như Abel, một nhà toán học kì tài. Ông đã chết quá sớm, do ông không biết kiềm chế bản thân, làm cho nhiều người nuối tiếc. Trong một số tác phẩm, người ta đã phê bình ông là một “thiên tài ngu ngốc”. Chỉ vì không kiềm chế được sự tức giận trước một cuộc thách đấu mà ông đã chết, làm hãm sự tiến xa trong ngành toán học của nhân loại. Cho nên tức giận là một điều tai hại mà ta cần phải tránh; cũng như đốm lửa tuy rất nhỏ nhưng có thể đốt cháy tất cả.
     Tôi đến với gương tự chiến thắng thứ hai:
     Cừ Bá Ngọc
     Một nhà Nho ở Trung Quốc, Cừ Bá Ngọc, là người mà suốt đời người ta thấy không có lỗi. Ông nổi tiếng trong việc thực hiện lời dạy của Khổng Tử, rằng mọi sự mọi vật luôn vận hành theo đạo trời, do đó bậc quân tử phải luôn tự thức tỉnh lấy mình, không được dừng nghỉ1 . Hễ ai hỏi: Mỗi ngày ông thường làm gì? Ông nói: Tôi mỗi ngày chỉ chăm lo ba việc là thờ vua, thờ cha và thờ thầy. Nhưng để làm được những điều đó, tôi thường xuyên xét lại tâm mình, bằng cách mỗi ngày tự soi bóng mình ba lần trong nước. Để tôi tự nhắc nhở lấy mình coi đã làm tròn ba việc ấy chưa. Nghĩa là ông tự xem ông thắng mình như thế nào.

     Tương tự, một vị cổ đức khác, cũng là nhà Nho. Vị này rất thích làm việc thiện nhưng thói quen cứ bắt ông làm việc ác. Ông lập chí
1 Nguyên văn: “Thiên chi hành kiện, quân tử dĩ tự cường nhi bất tức” (Luận ngữ)

không làm ác nữa bằng cách đi chợ mua về hai cái hủ và hai rổ đậu: một rổ đậu đen và một rổ đậu trắng. Hễ ngày nào tâm nghĩ đến việc ác thì ông bỏ vào trong hủ một hạt đậu đen, ngày nào nghĩ thiện thì bỏ vào trong hủ một hạt đậu trắng. Ngày đầu, hủ đậu toàn đen là đen. Ngày sau khá hơn, nhưng trắng chỉ được một phần mà đen đến chín. Càng về sau nữa, hủ đậu đen cứ thế ít dần. Cho tới cuối cùng khi thói quen thuần thục rồi thì hủ đậu của ông chỉ có duy nhất mỗi màu trắng.
     Chiến thắng trong Phật giáo.
     Bây giờ tôi nói đến gương tự chiến thắng mình trong Phật giáo.

     Thông thường khi nói đến chiến thắng thì ai cũng nghĩ ngay đến bên này tiêu diệt bên kia, bên kia thất bại. Nhưng ý nghĩa chiến thắng mà đức Phật khám phá, chính là sự chuyển hóa thân tâm, làm cho mỗi hành giả trở thành con người khác: từ con người phàm phu trở thành con người của bậc thánh, tức con người của trí tuệ siêu việt. Chiến thắng như vậy không có sự đối lập giữa người và ta, giữa ta với quân thù, mà là sự lật lại hai mặt của một vấn đề.
     Nói cách khác, chiến thắng trong Phật giáo là chiến thắng cái khổ lụy bị nô lệ bởi ngã chấp và ngã mạn… tức chiến thắng tham dục. Tất cả những yếu tố đó chỉ nằm trong vô minh nên khi nói chiến thắng phiền não cũng đồng nghĩa với chiến thắng vô minh, tức đẩy lùi bóng tối vô minh để cho ánh sáng trí tuệ xuất hiện. Ý nghĩa của sự chiến thắng này không còn là một sự đối trị về mặt tâm lí – sự trừ khử, trừ diệt cái xấu, mà là sự lật lại hai mặt của một vấn đề, vì vô minh và giác ngộ tuy như hai đường thẳng song song không bao giờ gặp nhau, nhưng chúng chỉ nằm cách nhau trong gang tấc. Cho nên, chiến thắng ma quân chỉ là ngụ ý, chứ kì thật đó chính là sự bừng sáng của ánh đuốc trí tuệ trước bóng tối vô minh.
     Mục đích của sự chiến thắng trong Phật giáo.
Ai cũng biết, mục đích duy nhất của Phật giáo là dứt trừ phiền não, khổ đau và đạt đến

(Bấm vào trang số 5 bên dưới để tiếp tục)…

Author

Chia sẻ là yêu thương! - Sharing is caring!

Leave a Reply